Het is tijd dat de Vlaamse regering haar beloftes inlost
Twee jaar na het aantreden van de regering-Bourgeois is nog niet veel in huis gekomen van de ambitieuze titel van het regeerakkoord - 'Vertrouwen, Verbinden, Vooruitgaan'.
De afgelopen jaren heeft de Vlaamse regering vooral gesnoeid. Zoals aangekondigd. Vanaf volgend jaar ging het 'bloeien' beginnen, met een begroting op orde en met investeringen. Ook aangekondigd. Maar met de Septemberverklaring van maandag in zicht begint het al excuses te regenen, zoals een beperktere dotatie vanuit de federale overheid in 2017. Eerder dan een bloeiende lente kondigt zich een mistroostige herfst aan.
De facturen voor de burger stapelen zich steeds verder op. Het niet-indexeren van de kinderbijslag, minder woonbonus, hogere facturen voor onderwijs, voor kinderopvang, voor zorgverzekering, voor water, voor het behalen van een rijbewijs, voor verkeersbelasting en voor De Lijn. Vlaanderen weet zijn burgers te vinden als het op inleveren en betalen aankomt. Met als hoogtepunt de Turteltaks.
En ondanks al die inspanningen van zijn burgers raakt de begroting van Vlaanderen maar niet op orde. Na Europa en de Hoge Raad voor Financiën hebben ook de vakbonden en de werkgeversorganisaties in hun begrotingsadvies duidelijk gesteld dat Vlaanderen deze legislatuur geen nominaal evenwicht zal bereiken. Het geld dat men met al die gestegen facturen heeft opgehaald, is weg.
Tegelijk blijft de beloofde vooruitgang uit. Vlaanderen telde deze eeuw nog nooit zoveel langdurig werklozen als vandaag (69.421). Ook het aantal mensen met een leefloon was nooit hoger. De lawine aan gunstregimes en kortingen voor de bedrijven die deze regering heeft opgezet, biedt geen garanties op de verankering van werkgelegenheid. Wie op de dankbaarheid van multinationals rekent, komt bedrogen uit.
En aan het einde van uw loopbaan, die almaar langer moet worden, wacht zelfs geen waardige oude dag. Wel een ondergefinancierd rusthuis waar we om 18 uur naar bed moeten en maaltijden van 3 euro voorgeschoteld krijgen. Vlaanderen anno 2016. Van verbinden komt er al helemaal niets in huis.
Dat verkiezingen nog nooit zo veraf waren, heeft er niet toe geleid dat er rustig en goed bestuurd kon worden. Integendeel, het lijkt wel een doel van deze regering om het conflict op te zoeken. Met elkaar, met de sociale partners en met het middenveld.
De lijst van gezamenlijke adviezen van vakbonden en werkgeversorganisaties die men naast zich neerlegt, is ellenlang: het begrotingsadvies, het diversiteitsbeleid, het streekbeleid, de tijdelijke werkervaring, het Banenpact, het Wijk-werken,... Grote maatschappelijke debatten over beleid zijn de uitzondering. Het voeden van maatschappelijke tegenstellingen is eerder de regel. Belangrijke beslissingen zoals over de toekomst van de kinderbijslag worden genomen zonder echt overleg.
Fiscale hervormingen (de schenkingsrechten, de woonbonus) worden zelfs zonder veel democratisch debat bedisseld en via
programmadecreten gestemd. Een open debat over een eerlijke fiscaliteit is in Vlaanderen vandaag blijkbaar niet mogelijk.
Het lijkt er dus zeer sterk op dat de regering-Bourgeois geen enkele van haar ambities zal waarmaken. En dus komt men met excuses. De beslissing van de federale overheid om een verrekening in de dotatie van de staatshervorming te verschuiven van 2018 naar 2017 betekent een tegenvaller van 200 miljoen euro voor Vlaanderen.
Maar een 'tegenvaller' is iets wat je niet kan voorspellen. Men wist echter al lang dat die correctie eraan kwam. Was het niet in 2017, dan wel in 2018. Dit is dus geen excuus om terug te komen op gedane beloften of om de noden in onze samenleving verder te blijven negeren.
De niet-indexering van de kinderbijslag ging gecompenseerd worden, er ging geïnvesteerd worden in ouderenzorg, in jeugdzorg, in onderwijs. Er zou een beleid komen voor langdurig werklozen.
Genoeg beloften en excuses, het is tijd om beloftes in te lossen. Het is tijd om de Vlaamse burgers en werknemers opnieuw een perspectief voor de toekomst te geven.
Hugo Engelen, Caroline Copers en Ann Vermorgen
Vakbondsverantwoordelijken Vlaams ACLVB, Vlaams ABVV en Vlaams ACV