Het recht op betaald educatief verlof (BEV) bestaat in 2015 30 jaar. Via het BEV krijgen werknemers de mogelijkheid om zich met behoud van hun begrensd loon bij te scholen. De werkgever heeft geen kosten, want de overheid betaalt het loon terug. 1.546.927 werknemers maakten er reeds gebruik van om zich bij te scholen. In het “schooljaar” 2012-2013 waren er 76.965 werknemers die van het systeem gebruik maakten.
Vandaag worden de drie gewesten en de Duitstalige Gemeenschap verantwoordelijk voor het BEV. De vakbonden roepen alle overheden op het recht op IevensIang leren meer zuurstof te geven, zodat werknemers bijblijven met alle maatschappelijke ontwikkelingen en duurzaam inzetbaar blijven op de arbeidsmarkt. Daarom moeten alle operationele knelpunten zo snel mogelijk weggewerkt worden.
Het recht op betaald educatief verlof voor levensbrede vorming werd verankerd in het Verdrag nr. 140 van de lnternationale Arbeidsorganisatie (IAO) van 1974. Mensen moeten tijdens hun Ieven leren omgaan met vele maatschappelijke veranderingen. Nieuwe informatie- en communicatietechnologieën, het toenemende belang van de kennis van andere talen, de veranderende noden op de arbeidsmarkt ...
Dit betekent niet alleen een win voor het individu en de samenleving. Ook voor werkgevers is dit zeer positief vermits zij de vruchten plukken van goed opgeleide werknemers die meer betrokken zijn bij de arbeidsorganisatie en van goed opgeleide afgevaardigden die met kennis van zaken deelnemen aan de sociale dialoog.
Gewesten voortaan bevoegd: belangrijke opdracht
Als verjaardagscadeau wordt het betaald educatief verlof “getrakteerd” op een staatshervorming. Sinds 1 juli 2014 zijn Vlaanderen, Wallonië, Brussel en de Duitstalige Gemeenschap al officieel bevoegd, op 1 april 2015 verhuizen de betrokken ambtenaren die o.a. de erkenningscommissies organiseren en het betaald educatief verlof administratief in orde maken. Zo krijgen deze overheden er een belangrijke opdracht bij.
Maar er blijven ook stevige uitdagingen. We verwachten dat er verder sterk ingezet wordt op levenslang en levensbreed leren door verder te bouwen op het fundament van het betaald educatief verlof. Uit alle onderzoeken blijkt dat de grootste drempel om zich bij te scholen tijd is. Werknemers zien geen mogelijkheid om bovenop hun werk en priveleven ook nog te gaan studeren.
Daarom is het betaald educatief verlof, waarbij juist die tijd gecreëerd wordt en het inkomensverlies gecompenseerd wordt door behoud van een begrensd loon, een noodzakelijke maatregel. Internationaal wordt het erkend als het best uitgewerkte systeem.
Een individueel recht van de werknemer
Voor de drie vakbonden moet elke werknemer een individueel keuze- en initiatiefrecht behouden om een opleiding te volgen die zijn maatschappelijke en professionele inzetbaarheid ten goede komt, los van de strikt functie- of jobgebonden opleidingen die door de werkgevers worden georganiseerd.
Zo moet elke werknemer de kans krijgen om bijvoorbeeld via het tweedekansonderwijs een eerste diploma te kunnen halen, zich te heroriënteren, zich verder te specialiseren, taallessen, informatica- en technologiecursussen of syndicale vorming te volgen. Ook moderne onderwijsvormen zoals afstandsleren moeten mogelijk worden.
Recht op BEV niet verder inperken
In de loop der jaren is de lijst van opleidingen die voor betaald educatief verlof in aanmerking komen beperkt tot opleidingen die de maatschappelijke en professionele inzetbaarheid verhogen. De ‘hobby-opleidingen’ zijn intussen geschrapt. Ook hebben besparingen ertoe geleid dat het maximaal aantal uren per werknemer is geslonken van 240 naar 120 uur voor de beroepsopleidingen en van 160 naar 80 uur voor de algemene opleidingen.
Een verdergaande inperking van het type opleidingen of het aantal uren is niet aanvaardbaar, integendeel. We wensen zelfs een uitbreiding van het aantal uren voor vormingsinitiatieven via het tweedekansonderwijs, waarvoor het BEV ook een belangrijk hulpmiddel is.
Ook voor alle deeltijdse werknemers en ploegenwerknemers!
Momenteel hebben niet alle werknemers op een gelijke manier toegang tot het systeem. Zo hebben bepaalde deeltijdse werknemers geen gelijke toegang tot het recht op betaald educatief verlof. De ongelijke toegang moet worden aangepakt. Wij pleiten voor een recht voor alle werknemers, in verhouding tot hun prestatie. Ook de deelname van laaggeschoolden blijft té laag.
Samenwerken om absurde administratieve lasten te vermijden
Waar werknemers wonen of werken mag er niet toe doen, samenwerkingsakkoorden tussen alle betrokken overheden moeten ervoor zorgen dat iedereen waar hij/zij werkt dezelfde opleidingsrechten krijgt. Er moet vermeden worden dat opleidingsverstrekkers bij elke bevoegde overheid een aparte erkenning moeten vragen.
Oproep aan de overheid: meer zuurstof voor werknemers
Daarom roepen de Vlaamse, Waalse en Brusselse vleugels van ABVV, ACV en ACLVB op om het levenslang en levensbreed leren verder zuurstof te blijven geven via het betaald educatief verlof en alle operationele knelpunten zo snel mogelijk weg te werken.