In het kader van het Zomerakkoord van de regering Michel werd beslist om het fiscaal regime voor het toekennen van winstpremies aan werknemers op basis van de wet van 22 mei 2001 gevoelig te versoepelen. Voortaan zullen bedrijven bedragen die mogen oplopen tot 30 % van de loonmassa kunnen uitkeren aan een fiscaal gunstig tarief, voor zover deze binnen de winstmarge vallen. Op deze winstpremies dient de werkgever geen enkele sociale zekerheidsbijdrage te betalen, aangezien de premie niet als loon wordt beschouwd. Dit dreigt in navolging van maatregelen zoals de flexi-jobs, het ‘cash for car’ systeem en de mogelijkheid om tot 500 euro per maand onbelast bij te verdienen voor een nog groter gat in de financiering van de sociale zekerheid te zorgen.
Gezien de enorm hoge grensbedragen, loopt men het risico dat sectoren en ondernemingen in de toekomst geen bruto loonsverhogingen meer zullen toekennen, maar zullen wachten op eventuele winst om vervolgens zonder sociale zekerheidsbijdragen te betalen de werknemers een premie toe te kennen. In dat kader dreigen veel werknemers koopkrachtverhogingen te mislopen, want niet elke onderneming slaagt er steeds in om winst te maken. Bovendien kan men ook beslissen, zij het enkel via cao, om bepaalde categorieën werknemers binnen ondernemingen hogere premies toe te kennen.
In tegenstelling tot cao 90 is er ook geen sprake van een collectief doel waar werknemers een bijdrage aan kunnen leveren, enkel winst maken wordt hier voorop gesteld. Dit systeem zal voor een sterke onzekerheid zorgen, enerzijds voor werknemers die niet weten of zij een premie zullen krijgen, anderzijds voor de sociale zekerheid die zonder een gestage toename van de klassieke brutolonen onvoldoende financiering genereert om onze welvaartstaat te verzekeren. Het is immers uiterst onwaarschijnlijk dat werkgevers deze winstpremies riant zullen toekennen in combinatie met klassieke loonsverhogingen.
Ten slotte zal ook de rol van het sociaal overleg in de loonvorming op bedrijfsniveau verder afgezwakt worden, aangezien er geen goedkeuring van de vakbondsafvaardiging vereist is bij het vastleggen van de modaliteiten voor dergelijke winstpremies.
Mario Coppens, Voorzitter van de ACLVB : “De ACLVB vraagt dan ook om de grensbedragen te beperken opdat winstpremies effectief kunnen functioneren als een extra beloning voor werknemers, en niet als een vervanging van bruto loonsverhogingen”.