Wat betekent onmiddellijk?
Het komt erop aan de werkgever op de hoogte te brengen van zodra men daartoe in staat is en bij voorkeur bij het begin van de arbeidsdag. In sommige arbeidsreglementen is uitdrukkelijk voorzien voor welk tijdstip de werknemer de werkgever moet verwittigen, kijk dit zeker even na.
Hoe moet de werkgever verwittigd worden?
Dat wordt niet bepaald door de wet. Wij raden aan om dit via e-mail, sms, WhatsApp, … te doen. Bij een betwisting is het namelijk aan de werknemer om te bewijzen dat er tijdig werd verwittigd. Verwittigt de werknemer zijn werkgever niet of laattijdig dan kan de werkgever weigeren om het gewaarborgd loon te betalen voor de dagen die aan de verwittiging voorafgaan, tenzij de werknemer kan aantonen dat er sprake was van een overmachtssituatie (vb. plotse hospitalisatie, coma, …).
Moet de werknemer een medisch attest indienen?
In tegenstelling tot de verwittigingsplicht is het indienen van een medisch attest geen wettelijke verplichting. Enkel indien het arbeidsreglement of een cao het voorziet, of een werkgever er om vraagt, moet er een medisch attest worden ingediend.
Het medisch attest moet, behoudens in geval van overmacht, binnen de twee werkdagen vanaf de dag van de ongeschiktheid of ontvangst van het verzoek worden verzonden of afgegeven, tenzij er een andere termijn is bepaald bij cao of door het arbeidsreglement. Onder werkdagen worden alle dagen van de week verstaan, behalve zon- en feestdagen. Het is aan de werknemer om in geval van betwisting te bewijzen dat het medisch attest tijdig werd ingediend. Indien het medisch attest niet of buiten de voorgeschreven termijn werd ingediend, kan het recht op gewaarborgd loon worden ontzegd voor de dagen van ongeschiktheid die de dag van indiening van het attest voorafgaan.
Sinds 28 november 2022 is een werknemer drie keer per kalenderjaar er niet toe gehouden om een ziektebriefje in te dienen voor de eerste dag arbeidsongeschiktheid. De vrijstelling geldt zowel voor een arbeidsongeschiktheid van één dag als voor de eerste dag van een langere periode van arbeidsongeschiktheid. De werknemer moet de werkgever wel nog steeds onmiddellijk verwittigen van de arbeidsongeschiktheid! Bovendien bepaalt de wet uitdrukkelijk dat de werknemer die op die eerste dag ziekte niet zal verblijven op zijn gewoonlijke verblijfplaats de werkgever onmiddellijk het adres moet meedelen waarop hij die dag wel zal verblijven, zodat de werkgever indien gewenst een controlearts kan sturen. Ondernemingen met minder dan 50 werknemers kunnen afwijken van de vrijstelling door middel van een cao of het arbeidsreglement.
Wat bij een verlenging van de ongeschiktheid?
De werkgever moet onmiddellijk verwittigd worden van een verlenging van de arbeidsongeschiktheid. De interpretatie van de term ‘onmiddellijk’, zo ook de wijze waarop er verwittigd dient te worden en de sanctie die kan toegepast worden bij een gebrek aan of laattijdige verwittiging zijn identiek als bij de oorspronkelijke verwittiging van de arbeidsongeschiktheid. Er zal desgevallend ook een nieuw medisch attest bezorgd moeten worden.
De werkgever kan de arbeidsongeschiktheid laten controleren!
De werkgever heeft het recht de arbeidsongeschiktheid, op eigen kosten, te laten controleren gedurende de volledige periode ervan.
De werkgever mag zelf de arts kiezen. Deze arts mag niet de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer van het bedrijf zijn. De werknemer mag de controle niet weigeren.
Waar moet de controlegeneesheer zijn controle doen?
Als het medisch attest vermeldt dat de werknemer de woonst niet mag verlaten, moet de controle verplicht op het verblijfsadres van de werknemer gebeuren. Laat het medisch attest de werknemer toe om de woonst te verlaten dan mag de controlearts met of zonder verwittiging van zijn komst de controle op de verblijfsplaats van de werknemer uitvoeren of dient de werknemer zich hetzij op verzoek van de werkgever of de controlearts, hetzij spontaan zonder dat enig verzoek nodig is indien de arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement dit bepaalt, aan te bieden bij de controlearts.
De verplaatsingskosten die de werknemer moet maken om op controle te gaan vallen ten laste van de werkgever. Verblijf je niet op je bij de werkgever gekende verblijfplaats tijdens je arbeidsongeschiktheid? Deel dit dan steeds mee aan je werkgever! Zo loop je geen controle mis.
Wanneer kan de controle plaatsvinden?
De controle moet plaatsvinden op een aanvaardbaar moment van de dag maar de controlearts is niet gebonden aan de normale arbeidsuren van de werknemer. Een controle buiten de werkuren en zelfs op een zaterdag, zondag of feestdag is dan ook mogelijk. In een cao, gesloten op sectoraal of ondernemingsvlak, of het arbeidsreglement kan er een dagdeel worden bepaald gedurende hetwelk de werknemer zich ter beschikking moet houden voor een bezoek van de controlearts. Dit dagdeel mag vier aaneengesloten uren niet overschrijden en moet zich bevinden tussen 7 u. en 20 u.
Wat als je als werknemer controle weigert door de controlegeneesheer?
Er is sprake van controleweigering als de werknemer:
-
zich niet spontaan naar de controlearts begeeft terwijl dit wel vereist wordt door de arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement;
-
de controlearts weigert binnen te laten;
-
weigert zich door de controlearts te laten onderzoeken;
-
niet ingaat op het verzoek van de controlearts om zich op een bepaald tijdstip bij hem aan te bieden;
-
in strijd met het medisch attest de woonst verlaten heeft of op een ander adres verblijft zonder de werkgever daarvan te verwittigen.µ
Kan de werknemer het bewijs leveren van een wettige reden, bijvoorbeeld het hebben van een afspraak bij de behandelende arts op dat exacte tijdstip, het zich naar de apotheek begeven voor dringende medicatie, het gehospitaliseerd zijn, … dan is er geen sprake van een controleweigering. Bij weigering van de controle mag de werkgever het gewaarborgd loon ontzeggen voor de dagen van ongeschiktheid die de dag van deze controle voorafgaan. Het zich keer op keer aan een controleonderzoek onttrekken, zonder wettige reden, kan daarenboven tot een ontslag om dringende reden leiden.
Wordt er jou een controleweigering verweten? Neem in geval van discussie hierover steeds contact op met je ACLVB-secretariaat.
Mogelijke gevolgen bij controleweigering
Bij weigering van de controle mag de werkgever het gewaarborgd loon ontzeggen voor de dagen van ongeschiktheid die de dag van deze controle voorafgaan. Hij kan ook opteren voor ontslag om dringende reden. De rechter kan dan oordelen of de weigering een voldoende ernstige tekortkoming vormt waardoor de samenwerking onmiddellijk en definitief onmogelijk wordt.
Wat als de behandelende en controlerende arts het niet eens zijn?
Beide attesten worden als gelijkwaardig beschouwd. De partijen kunnen een scheidsrechterlijke procedure opstarten:
-
Binnen twee werkdagen nadat de controlegeneesheer zijn bevindingen heeft doorgegeven, moet de scheidsrechterlijke arts zijn aangeduid.
-
Indien behandelende en controlerende geneesheren geen akkoord kunnen bereiken over de aanduiding van een derde scheidsrechterlijke dokter, gebeurt dit aan de hand van een lijst die bijgehouden wordt op het Ministerie van Arbeid en Tewerkstelling.
-
De scheidsrechterlijke arts heeft drie dagen om het geschil op te lossen. Zijn oordeel is definitief en bindend voor beide partijen.
-
De kosten van het onderzoek worden betaald door de verliezer.
Je kan ook opteren voor een gerechtelijke procedure. Aangezien de kosten van een door de arbeidsgerechten aangestelde deskundige hoog kunnen oplopen, is het aan te raden te opteren voor een expertise in der minne i.p.v. een gerechtelijke expertise.
Wat is gewaarborgd loon?
Nadat je alle formaliteiten vervuld hebt, kan je als werknemer aanspraak maken op gewaarborgd loon… De regeling is verschillend naargelang je het statuut van arbeider of bediende hebt. De werkgever is geen gewaarborgd loon verschuldigd aan de werknemer:
-
wiens arbeidsongeschiktheid het gevolg is vaneen door hem gepleegde zware fout
-
die een ongeval heeft opgelopen naar aanleiding van een lichaamsoefening uitgevoerd tijdens een sportcompetitie of -exhibitie waarvoor de inrichter toegangsgeld ontvangt en waarvoor de deelnemers in om het even welke vorm een loon ontvangen.
Meer weten?
Als ACLVB-lid vind je extra informatie over gewaarborgd loon in de ACLVB-Weetwijzer, het gratis naslagwerk over sociaal recht voor onze leden.
Nog geen lid? Sluit je dan hier online aan.
