Wat bij ziekte?

Op deze pagina:

De werknemer die niet in staat is zijn werk te verrichten omdat hij ziek is of een ongeval heeft gehad in zijn privéleven, kan gedurende een bepaalde periode aanspraak maken op gewaarborgd loon betaald door zijn werkgever. Als de ongeschiktheid blijft duren, komt de mutualiteit tussen via ziekte- of invaliditeitsuitkeringen. Om recht te hebben op die verschillende tegemoetkomingen moeten een aantal verplichtingen worden vervuld.

Welke verplichtingen heeft de zieke werknemer ten opzichte van de werkgever ?

De werkgever verwittigen

Als je arbeidsongeschikt wordt, moet je dit altijd onmiddellijk aan je werkgever melden (dat kan bijvoorbeeld via telefoon, iemand van de familie of een collega, …). Dit is verplicht, ook al zegt het arbeidsreglement of een cao hier niets over.

Wat betekent onmiddellijk?

Het komt erop aan de werkgever zo snel mogelijk op de hoogte te brengen. Normaal gezien gebeurt dit best bij het begin van de arbeidsdag. Kijk voor alle veiligheid ook in het arbeidsreglement of het geen bijzondere regeling voorziet. De werkgever moet evenwel rekening houden met de bijzondere situatie van de werknemer waardoor de melding niet onmiddellijk kan gebeuren (vb. een opname in het ziekenhuis zonder dat de familie hiervan op de hoogte is).

Moet de werknemer een medisch attest indienen?

De werknemer moet ook bewijzen dat hij arbeidsongeschikt is. Hiervoor wordt doorgaans een medisch attest of ziektebriefje voorgelegd. In tegenstelling tot de verwittigingsplicht is het indienen van een medisch attest geen wettelijke verplichting.

Je bent slechts verplicht zo’n attest af te geven als het arbeidsreglement van het bedrijf of een cao dit voorziet, anders moet de werkgever er telkens om vragen.
Wordt het medisch attest verplicht, dan zal het arbeidsreglement of de cao ook de termijn bepalen waarbinnen het attest aan de onderneming moet worden afgegeven (door een vriend of familielid, …) of worden opgestuurd. Bij gebrek aan bepaling bedraagt deze termijn twee werkdagen te rekenen vanaf het begin van de ongeschiktheid of vanaf het moment dat de werkgever om een attest gevraagd heeft.
Bij het laattijdig voorleggen van het attest kan je het recht op gewaarborgd loon verliezen voor de dagen die voorafgaan aan de voorlegging ervan.

Vanaf 28 november 2022 wijzigt dit enigszins. Lees er meer over in ons artikel Straks geen ziektebriefje meer nodig bij één dag afwezigheid

Wat bij een verlenging van de ongeschiktheid?

Als de ongeschiktheid voortduurt na het verstrijken van de termijn die oorspronkelijk aangeduid was op het medisch attest, moet men opnieuw melding maken van de verlenging en moet men een nieuw medisch attest overmaken.

De werkgever kan de arbeidsongeschiktheid laten controleren!

De werkgever heeft het recht de arbeidsongeschiktheid, op eigen kosten, te laten controleren gedurende de volledige periode ervan.

De werkgever mag zelf de arts kiezen. Deze arts mag niet de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer van het bedrijf zijn. De werknemer mag de controle niet weigeren.

Moet de controlegeneesheer zijn bezoek aankondigen?

De controlegeneesheer moet zijn bezoek niet vooraf aankondigen. Hij moet daarentegen wel op een aanvaardbaar moment van de dag komen. Zijn bezoek kan ook op zaterdag, zondag of een feestdag plaatsvinden.

Waar moet de controlegeneesheer zijn controle doen?

De controle kan zowel bij de werknemer thuis als elders plaatsvinden.

Als het doktersattest vermeldt dat je het huis niet mag verlaten, moet de controle verplicht thuis gebeuren.
Werknemers die zich wel naar een andere plaats mogen begeven, moeten zich aanbieden, hetzij op verzoek van de werkgever of de controlegeneesheer hetzij spontaan, zonder dat een verzoek vereist is.

Dit gebeurt op grond van de bepalingen voorzien in de arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement. In een cao, gesloten op sectoraal of ondernemingsvlak, of het arbeidsreglement kan tevens een dagdeel worden bepaald waarop de werknemer zich ter beschikking moet houden voor een bezoek van de controlearts. Dit gaat dan door in zijn woonplaats of een aan de werkgever meegedeelde verblijfplaats. Dit dagdeel mag vier aaneengesloten uren niet overschrijden en moet zich bevinden tussen 7 u. en 20 u. Indien je tijdelijk elders verblijft (bv. bij een familielid), dan moet je dat vooraf laten weten aan je werkgever.

Wat als je als werknemer controle weigert door de controlegeneesheer?

Er is sprake van controleweigering als je niet naar de controlegeneesheer gaat:

terwijl dit wel bepaald wordt in het arbeidsreglement
als je de controledokter weigert binnen te laten
je je door hem niet laat onderzoeken
je niet ingaat op het verzoek van de controlegeneesheer je op een bepaald tijdstip bij hem aan te bieden
je de woonst verlaten hebt en je werkgever ervan niet verwittigd hebt.

Er kunnen problemen ontstaan als de zieke wel thuis is maar de bel niet hoort of als hij naar zijn behandelende geneesheer is op het moment dat de controlerende arts bij hem langs komt.

Neem in geval van discussie hierover steeds contact op met je ACLVB-secretariaat.

Mogelijke gevolgen bij controleweigering

Bij weigering van de controle mag de werkgever het gewaarborgd loon ontzeggen voor de dagen van ongeschiktheid die de dag van deze controle voorafgaan. Hij kan ook opteren voor ontslag om dringende reden. De rechter kan dan oordelen of de weigering een voldoende ernstige tekortkoming vormt waardoor de samenwerking onmiddellijk en definitief onmogelijk wordt.

Wat als de behandelende en controlerende arts het niet eens zijn?

Beide attesten worden als gelijkwaardig beschouwd. De partijen kunnen een scheidsrechterlijke procedure opstarten:

Binnen twee werkdagen nadat de controlegeneesheer zijn bevindingen heeft doorgegeven, moet de scheidsrechterlijke arts zijn aangeduid.
Indien behandelende en controlerende geneesheren geen akkoord kunnen bereiken over de aanduiding van een derde scheidsrechterlijke dokter, gebeurt dit aan de hand van een lijst die bijgehouden wordt op het Ministerie van Arbeid en Tewerkstelling.
De scheidsrechterlijke arts heeft drie dagen om het geschil op te lossen. Zijn oordeel is definitief en bindend voor beide partijen.
De kosten van het onderzoek worden betaald door de verliezer.

Je kan ook opteren voor een gerechtelijke procedure. Aangezien de kosten van een door de arbeidsgerechten aangestelde deskundige hoog kunnen oplopen, is het aan te raden te opteren voor een expertise in der minne i.p.v. een gerechtelijke expertise.

Wat is gewaarborgd loon?

Nadat je alle formaliteiten vervuld hebt, kan je als werknemer aanspraak maken op gewaarborgd loon… De regeling is verschillend naargelang je het statuut van arbeider of bediende hebt. De werkgever is geen gewaarborgd loon verschuldigd aan de werknemer:

wiens arbeidsongeschiktheid het gevolg is vaneen door hem gepleegde zware fout
die een ongeval heeft opgelopen naar aanleiding van een lichaamsoefening uitgevoerd tijdens een sportcompetitie of -exhibitie waarvoor de inrichter toegangsgeld ontvangt en waarvoor de deelnemers in om het even welke vorm een loon ontvangen.

Meer weten?

Als ACLVB-lid vind je extra informatie over gewaarborgd loon in de ACLVB-Weetwijzer, het gratis naslagwerk over sociaal recht voor onze leden.

Nog geen lid? Sluit je dan hier online aan.

Welke verplichtingen heeft de zieke werknemer ten opzichte van de mutualiteit?

Eens de termijn van gewaarborgd loon verstreken is, komt de mutualiteit tussen indien je nog niet hersteld bent. Indien je als arbeider of bediende met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde duur of een duidelijk omschreven werk van minder dan 3 maanden nog geen 1 maand anciënniteit hebt, kan je geen aanspraak maken op gewaarborgd loon en zal de mutualiteit eveneens tussenkomen.

Om de betaling van de ziekte-uitkering door de mutualiteit veilig te stellen, moet je binnen de twee dagen vanaf de aanvang van de ongeschiktheid een getuigschrift van arbeidsongeschiktheid aan de arts van de mutualiteit bezorgen. Het formulier voor dit getuigschrift is beschikbaar bij de mutualiteit en moet ingevuld worden door je behandelend dokter.
Deze termijn van twee dagen kan verlengd worden naar 14 dagen voor arbeiders en 28 dagen voor bedienden die, bij het begin van de arbeidsongeschiktheid, verbonden zijn door een arbeidsovereenkomst en recht hebben op gewaarborgd loon.
Bij herval loopt de termijn van 14 of 28 dagen verder voor zover hij niet volledig opgebruikt was.

Je hoeft je mutualiteit niet te verwittigen in volgende gevallen:

opname in het ziekenhuis (je moet je mutualiteit wel op de hoogte brengen als je, na ontslag uit het ziekenhuis, nog steeds arbeidsongeschikt bent en de verwittigingstermijn verstreken is);
arbeidsongeschiktheid ten gevolge van een arbeidsongeval. Als de melding te laat gebeurt, verlies je 10% van het dagbedrag van de uitkeringen voor de periode van laattijdigheid.

Download de folder

Download de folder Wat te doen bij ziekte?

U bent hier