Neen tegen een terugkeer naar een blind besparingsbeleid in de Europese lidstaten. Die boodschap maakten we duidelijk op 12 december in Brussel, tijdens een Europese betoging op initiatief van het Europees Vakverbond (EVV).
Als reactie op de financiële crisis van 2008 hebben veel Europese landen in moeilijkheden voor besparingen gekozen.
Het Griekse volk herinnert zich dit bijzonder goed. In ruil voor een ‘reddingspakket’ legde de Europese Unie Griekenland drastische bezuinigingen op. Ambtenaren zagen 10 jaar lang jaarlijks hun loon dalen, en hun 13e en 14e maand werden afgeschaft. In de privésector snoeiden veel bedrijven in hun personeelsbestand en ook in de lonen van het overblijvend personeel. Het gebruik van arbitrage en bemiddeling bij het afsluiten van collectieve overeenkomsten werd afgeschaft, waardoor werknemers blootgesteld werden aan talloze misstanden op het vlak van arbeidsomstandigheden. Iedereen heeft hieronder geleden, van werknemers en bedrijven tot gepensioneerden, van wie de pensioenen evenzeer zijn verlaagd. 65-plussers werden gedwongen weer aan het werk te gaan om rond te komen.
In Italië, waar ook strenge bezuinigingsmaatregelen waren doorgevoerd, leidde dit tot een gevoel van wantrouwen en afwijzen van Europa. In de jaren daarna vond de anti-EU-retoriek van extreemrechts meer weerklank onder de bevolking, waardoor het zijn macht in Italië kon consolideren. Extreemrechts is ook in opmars in veel andere Europese landen, recent nog in Nederland. Er zijn 15 jaar verstreken sinds de financiële crisis, en de Europese Unie lijkt haar les niet geleerd te hebben. Na de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne wordt het continent opnieuw geconfronteerd met een sterke stijging van de levensduurte, terwijl de nationale staatsschulden recordhoogtes hebben bereikt. Als reactie hierop stellen sommige Europese politici een terugkeer naar de ineffectieve bezuinigingsformule voor.
Europese top
Op 8 december kwamen de Europese ministers van Financiën bijeen in Brussel. Sommigen van hen hebben een duidelijk doel: strenge bezuinigingsregels opleggen in de hele EU. Door het Stabiliteits- en groeipact te herzien wil de Commissie de lidstaten dwingen om vanaf volgend jaar te bezuinigen op sociale zekerheid, openbare diensten en investeringen.
Dat alles betekent een bevriezing van de lonen, en niet alleen bij de overheid. Regeringen zullen nog meer in de verleiding komen om te privatiseren, en zich op de pensioenen en de werkloosheidsuitkeringen te storten om te besparen. Kortom, dit beleid belooft economisch, sociaal en democratisch destructief te zijn.
Betoging in Brussel
Op 13, 14 en 15 december vond in Brussel een Europese top plaats, waar de kwestie van een terugkeer naar besparingen op de agenda stond. Onze sociale zekerheid, onze openbare diensten, onze economie en de arbeidsomstandigheden van miljoenen mensen worden bedreigd. Daarom sloot de ACLVB zich aan bij vele andere Europese vakbonden om te betogen in de straten van onze hoofdstad. We waren met ongeveer 10 000 mensen die nee zeiden tegen dit beleid dat we niet willen, en ja aan meer investeringen in openbare diensten, waardige lonen en een Europees industriebeleid dat verenigbaar is met de klimaatdoelstellingen, met respect voor de kwaliteit en duurzaamheid van jobs.
Bij het ter perse gaan van deze Vrijuit weten we nog niet in welke mate onze mobilisatie opgemerkt is geweest en of de Europese leiders er rekening mee hebben gehouden, maar we willen iedereen bedanken die op 12 december is komen opdagen.